Thói quen sử dụng lò vi sóng để hâm nóng thức ăn trong hộp nhựa đang trở thành một thói quen phổ biến trong đời sống hàng ngày, đặc biệt là đối với những người làm văn phòng. Tuy nhiên, ít ai biết rằng hành động này có thể tạo ra những vấn đề lớn đối với sức khỏe và môi trường xung quanh. Hơn nữa, những nghiên cứu gần đây đã bắt đầu đưa ra những tín hiệu đáng báo động về mối liên kết giữa việc sử dụng nhựa trong lò vi sóng và tác động tiêu cực đối với sức khỏe người dùng.
Tổ hợp nguy hại: nhựa và lò vi sóng
Theo tạp chí Bon Appétit, những nghiên cứu mới đã chỉ ra rằng việc kết hợp giữa nhựa và lò vi sóng tạo ra một tổ hợp gây hại cho sức khỏe. Hành vi phổ biến của việc đặt thức ăn trong hộp nhựa và sau đó đặt vào lò vi sóng để làm nóng không chỉ tăng cường quá trình thủy phân, mà còn giải phóng hàng triệu đến hàng tỷ hạt vi nhựa và nhựa nano vào thức ăn.
Kazi Albab Hussain, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Nebraska–Lincoln, đã thực hiện một nghiên cứu chi tiết về vấn đề này. Hussain phát hiện rằng những hạt nhựa này có thể tích tụ trong thức ăn theo thời gian, thậm chí khi được bảo quản trong tủ lạnh. Điều này đặt ra một loạt các lo ngại về tác động tiêu cực của việc tiêu thụ nhựa đối với sức khỏe con người.
Vấn đề tăng cường quá trình thủy phân và giải phóng hạt vi nhựa
Nghiên cứu của Hussain tiếp tục bằng cách thử nghiệm việc nấu ăn ướt bằng nhựa trong lò vi sóng. Kết quả là không chỉ tăng cường quá trình thủy phân, mà còn đẩy nhanh quá trình giải phóng hạt vi nhựa và nhựa nano cũng như thấm chất phụ gia hóa học vào thực phẩm.
Mặc dù nhiều loại nhựa được đánh dấu là “an toàn với lò vi sóng,” điều này chỉ ám chỉ tính chất vật lý của nhựa và không liên quan đến thành phần hóa học của chúng. Các sản phẩm được coi là an toàn với lò vi sóng vẫn có thể chứa các chất như bisphenol, phthalate và nhiều hóa chất khác có thể đối lập với sức khỏe con người.
Nguy hại của hạt vi nhựa và nhựa nano
Các hạt vi nhựa và nhựa nano có kích thước rất nhỏ, khiến chúng có khả năng thâm nhập sâu vào cơ thể con người. James Rogers, Giám đốc Nghiên cứu và Thử nghiệm An toàn Thực phẩm tại Consumer Reports, lưu ý rằng việc tiếp xúc với những loại nhựa này có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm phản ứng miễn dịch, căng thẳng, và ảnh hưởng đến sinh sản, trao đổi chất, cũng như các chức năng khác của hệ thống miễn dịch.
Hussain tiến hành một phần nghiên cứu nổi bật bằng cách ngâm tế bào thận phôi người trong một lượng lớn nhựa thải ra từ các thùng chứa mà họ đang thử nghiệm. Trong vòng 48 giờ, 76% tế bào thận phôi đã chết, gấp khoảng ba lần so với tỷ lệ tế bào đặt trong dung dịch loãng hơn. Các kết quả này chứng minh rằng tiếp xúc trực tiếp với vi nhựa có thể gây chết tế bào, viêm nhiễm, và stress oxy hóa.
Nhựa an toàn và cách lựa chọn đúng
Mặc dù nhiều loại nhựa được đánh dấu là “an toàn với lò vi sóng,” nhưng người tiêu dùng cần lưu ý rằng điều này chỉ áp dụng cho khả năng chịu nhiệt của nhựa và không đảm bảo về thành phần hóa học của chúng. Rogers khuyến cáo rằng nếu phải chọn giữa các loại nhựa, người tiêu dùng nên ưu tiên những loại được đánh số hai và năm. Những loại này có điểm nóng chảy cao hơn và ít có xu hướng nứt vỡ khi đun nóng.
Tuy nhiên, nên lưu ý rằng những loại hộp nhựa được đánh số hai và năm vẫn có thể thải ra nhiều hạt vi nhựa khi đun nóng, như Hussain đã phát hiện trong nghiên cứu của mình. Điều này làm tăng nguy cơ hấp thụ nhựa vào thức ăn và từ đó vào cơ thể con người.
Chuyển đổi sang lối sống bền vững và an toàn
Tình trạng ngày càng nghiêm trọng của việc tiêu thụ nhựa đặt ra một thách thức lớn cho cộng đồng toàn cầu. Để giảm thiểu tác động tiêu cực của nhựa đối với sức khỏe và môi trường, việc chuyển đổi sang lối sống bền vững là không thể tránh khỏi.
Hạn chế sử dụng nhựa trong lò vi sóng, lựa chọn sản phẩm được chứng nhận không chứa các hóa chất có hại, và thay thế nhựa bằng các chất liệu khác như thủy tinh là những bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe của chúng ta và giảm lượng rác thải nhựa đổ vào môi trường.
Trong khi sự thuận tiện của việc sử dụng lò vi sóng để hâm nóng thức ăn trong hộp nhựa là rõ ràng, nhưng cũng cần phải hiểu rõ về những rủi ro mà hành động này mang lại. Vấn đề về sức khỏe và môi trường không chỉ đơn thuần là của một cá nhân mà còn là của toàn bộ cộng đồng.
Việc tìm kiếm và hỗ trợ những giải pháp thay thế cho việc sử dụng nhựa, cũng như tạo ra những thay đổi tích cực trong lối sống hàng ngày của chúng ta, là chìa khóa để xây dựng một tương lai bền vững và an toàn.